logo

선형변환과 몫공간으로의 사상의 특성다항식 사이의 관계 📂선형대수

선형변환과 몫공간으로의 사상의 특성다항식 사이의 관계

정리1

VVnn차원 벡터공간이라고 하자. T:VVT : V \to V선형변환, WVW \le VTT-불변 부분공간, TWT|_{W}축소사상, T\overline{T}몫 공간 위의 선형변환이라고 하자.

TW:WWT:V/WV/W T|_{W} : W \to W \\ \overline{T} : V/W \to V/W

f(t),g(t),h(t)f(t), g(t), h(t)를 각각 T,TW,TT, T|_{W}, \overline{T}특성 다항식이라고 하자. 그러면 다음이 성립한다.

f(t)=g(t)h(t) f(t) = g(t)h(t)

따름정리

증명

γ={v1,,vk}\gamma = \left\{ v_{1}, \dots, v_{k} \right\}WW순서기저라고 하자. β={v1,,vk,vk+1,,vn}\beta = \left\{ v_{1}, \dots, v_{k}, v_{k+1}, \dots, v_{n} \right\}γ\gamma로부터 확장된 VV의 기저라고 하자. 그러면 몫 공간의 기저α={vk+1+W,,vn+W}\alpha = \left\{ v_{k+1} + W, \dots, v_{n}+W \right\}이다. 또한 다음이 성립한다.

[T]β=[[TW]γAOB] \begin{bmatrix} T \end{bmatrix}_{\beta} = \begin{bmatrix} \begin{bmatrix} T|_{W} \end{bmatrix}_{\gamma} & A \\ O & B \end{bmatrix}

이제 B=[ T ]αB = \begin{bmatrix}\ \overline{T}\ \end{bmatrix}_{\alpha}를 보일 것이다. 우선 위 행렬을 다시 적어보면,

[T]β=[[TW]γt1,k+1t1ntk,k+1tknOtk+1,k+1tk+1,ntn,k+1tnn] \begin{bmatrix} T \end{bmatrix}_{\beta} = \left[ \begin{array}{c|c} \begin{bmatrix} T|_{W} \end{bmatrix}_{\gamma} & \begin{array}{ccc} t_{1,k+1} & \cdots & t_{1n} \\ \vdots & \ddots & \vdots \\ t_{k,k+1} & \cdots & t_{kn} \end{array} \\ \hline O & \begin{array}{ccc} t_{k+1,k+1} & \cdots & t_{k+1,n} \\ \vdots & \ddots & \vdots \\ t_{n,k+1} & \cdots & t_{nn} \end{array} \end{array} \right]

[T]β\begin{bmatrix} T \end{bmatrix}_{\beta}k+1k+1번째 열의 성분을 구해보자. 행렬표현을 찾기위해서는 기저가 어떤 원소로 매핑되는지 보면 된다. Tvk+1,,TnnTv_{k+1}, \dots, Tn_{n}들이 다음과 같은 선형결합으로 나타난다고 하자.

Tvk+1=i=1nai,k+1vi,,Tvn=i=1nainvi Tv_{k+1} = \sum_{i=1}^{n} a_{i,k+1}v_{i},\quad \dots,\quad Tv_{n} = \sum_{i=1}^{n} a_{in}v_{i}

그러면

[T]β=[[TW]γa1,k+1a1nak,k+1aknOak+1,k+1ak+1,nan,k+1ann] \begin{bmatrix} T \end{bmatrix}_{\beta} = \left[ \begin{array}{c|c} \begin{bmatrix} T|_{W} \end{bmatrix}_{\gamma} & \begin{array}{ccc} a_{1,k+1} & \cdots & a_{1n} \\ \vdots & \ddots & \vdots \\ a_{k,k+1} & \cdots & a_{kn} \end{array} \\ \hline O & \begin{array}{ccc} a_{k+1,k+1} & \cdots & a_{k+1,n} \\ \vdots & \ddots & \vdots \\ a_{n,k+1} & \cdots & a_{nn} \end{array} \end{array} \right]

이제 [ T(vk+1+W)]α\begin{bmatrix}\ \overline{T}(v_{k+1} + W) \end{bmatrix}_{\alpha}를 구해보자. v1,,vkWv_{1}, \dots, v_{k} \in W이므로, aviW (1ik)av_{i} \in W\ (1 \le i \le k)이고, avi+W=W (1ik)av_{i} + W = W\ (1 \le i \le k)이다. WWV/WV/W에서 영벡터이므로,

T(vk+1+W)=T(vk+1)+W=(i=1nai,k+1vi)+W=(a1,k+1v1+W)++(ak,k+1vk+W)+(ak+1,k+1vk+1+W)++(an,k+1vn+W)=(ak+1,k+1vk+1+W)++(an,k+1vn+W)=ak+1,k+1(vk+1+W)+an,k+1(vn+W)=i=k+1nai,k+1(vi+W) \begin{align*} \overline{T}(v_{k+1} + W) &= T(v_{k+1}) + W \\ &= \left( \sum_{i=1}^{n}a_{i,k+1}v_{i} \right) + W \\ &= \left( a_{1,k+1}v_{1} + W \right) + \cdots + \left( a_{k,k+1}v_{k} + W \right) \\ &\quad + \left( a_{k+1,k+1}v_{k+1} + W \right) + \cdots + \left( a_{n,k+1}v_{n} + W \right)\\ &= \left( a_{k+1,k+1}v_{k+1} + W \right) + \cdots + \left( a_{n,k+1}v_{n} + W \right)\\ &= a_{k+1,k+1}\left( v_{k+1} + W \right) + \cdots a_{n,k+1}\left( v_{n} + W \right)\\ &= \sum\limits_{i=k+1}^{n}a_{i,k+1}\left( v_{i} + W \right) \end{align*}

이므로 [ T(vk+1+W)]α=[ak+1,k+1an,k+1]\begin{bmatrix}\ \overline{T}(v_{k+1} + W) \end{bmatrix}_{\alpha} = \begin{bmatrix} a_{k+1,k+1} \\ \vdots \\ a_{n,k+1}\end{bmatrix}이다. 그러므로 다음이 성립한다.

[ T ]α=[[ T(vk+1+W)]α[ T(vn+W)]α]=[ak+1,k+1ak+1,nan,k+1ann] \begin{bmatrix}\ \overline{T}\ \end{bmatrix}_{\alpha} = \begin{bmatrix} \begin{bmatrix}\ \overline{T}(v_{k+1} + W) \end{bmatrix}_{\alpha} & \cdots & \begin{bmatrix}\ \overline{T}(v_{n} + W) \end{bmatrix}_{\alpha}\end{bmatrix} = \begin{bmatrix} a_{k+1,k+1} & \cdots & a_{k+1,n} \\ \vdots & \ddots & \vdots \\ a_{n,k+1} & \cdots & a_{nn} \end{bmatrix}

따라서 A=[a1,k+1a1nak,k+1akn]A = \begin{bmatrix} a_{1,k+1} & \cdots & a_{1n} \\ \vdots & \ddots & \vdots \\ a_{k,k+1} & \cdots & a_{kn} \end{bmatrix}라고 하면,

[T]β=[[TW]γAO[ T ]α] \begin{bmatrix} T \end{bmatrix}_{\beta} = \begin{bmatrix} \begin{bmatrix} T|_{W} \end{bmatrix}_{\gamma} & A \\ O & \begin{bmatrix}\ \overline{T}\ \end{bmatrix}_{\alpha} \end{bmatrix}

    [T]βλI=[[TW]γλIAO[ T ]αλI] \implies \begin{bmatrix} T \end{bmatrix}_{\beta} -\lambda I = \begin{bmatrix} \begin{bmatrix} T|_{W} \end{bmatrix}_{\gamma} - \lambda I & A \\ O & \begin{bmatrix}\ \overline{T}\ \end{bmatrix}_{\alpha} - \lambda I \end{bmatrix}

블록 행렬의 행렬식

A=[A1A2OA3]A = \begin{bmatrix} A_{1} & A_{2} \\ O & A_{3} \end{bmatrix}를 블록행렬이라고 하자. 그러면 다음이 성립한다.

detA=detA1detA3 \det A = \det A_{1} \det A_{3}

그러므로

f(t)=det([T]βλI)=det([TW]γλI)det([ T ]αλI)=g(t)h(t) f(t) = \det \left( \begin{bmatrix} T \end{bmatrix}_{\beta} -\lambda I \right) = \det \left( \begin{bmatrix} T|_{W} \end{bmatrix}_{\gamma} - \lambda I \right) \det \left( \begin{bmatrix}\ \overline{T}\ \end{bmatrix}_{\alpha} - \lambda I \right) = g(t)h(t)


  1. Stephen H. Friedberg, Linear Algebra (4th Edition, 2002), p325-326 ↩︎