ラドン-ニコディム微分
📂測度論 ラドン-ニコディム微分 定理 可測空間 ( Ω , F ) ( \Omega , \mathcal{F} ) ( Ω , F ) が与えられているとしよう。測度 μ \mu μ 、ν \nu ν がμ ( Ω ) = 1 \mu ( \Omega ) = 1 μ ( Ω ) = 1 および全てのF ∈ F F \in \mathcal{F} F ∈ F に対して0 ≤ ν ( F ) ≤ μ ( F ) 0 \le \nu (F) \le \mu (F) 0 ≤ ν ( F ) ≤ μ ( F ) を満たす場合、全てのF ∈ F F \in \mathcal{F} F ∈ F に対して
ν ( F ) = ∫ F h d μ
\nu (F) = \int_{F} h d \mu
ν ( F ) = ∫ F h d μ
を満たしつつh ≥ 0 h \ge 0 h ≥ 0 であるF \mathcal{F} F -可測関数h : Ω → R h : \Omega \to \mathbb{R} h : Ω → R が存在する。このh h h をh : = d ν d μ \displaystyle h := {{d \nu } \over {d \mu }} h := d μ d ν として表し、μ \mu μ に対するν \nu ν のラドン-ニコディム微分 という。
ある関数 f f f が**F \mathcal{F} F -可測関数**であるとは、全てのボレル集合 B ∈ B ( Ω ) B \in \mathcal{B} ( \Omega ) B ∈ B ( Ω ) に対してf − 1 ( B ) ∈ F f^{-1} (B) \in \mathcal{F} f − 1 ( B ) ∈ F であることを意味する。 説明 定理の前提条件μ ( Ω ) = 1 \mu ( \Omega ) = 1 μ ( Ω ) = 1 により、Ω \Omega Ω は確率空間 ( Ω , F , μ ) ( \Omega , \mathcal{F} , \mu ) ( Ω , F , μ ) になり得る。
ラドン-ニコディム微分の命名は非常に直感的だと言える。正確な論証は一旦置いておくとして、そのままの意味で扱うと次のように展開できる。基礎解析学の微分 とは異なり、形式に概念を合わせたものである。
∫ F h d μ = ∫ F d ν d μ d μ = ∫ F d ν = ν ( F )
\begin{align*}
\int_{F} h d \mu =& \int_{F} {{d \nu } \over {d \mu }} d \mu
\\ =& \int_{F} d \nu
\\ =& \nu ( F)
\end{align*}
∫ F h d μ = = = ∫ F d μ d ν d μ ∫ F d ν ν ( F )
ラドン-ニコディム定理 は、このようなラドン-ニコディム微分が唯一に存在することを、いくつかの条件が与えられた時に保証する。
証明 Part 1. h P = ν μ \displaystyle h_{\mathcal{P}} = {{\nu} \over {\mu}} h P = μ ν
分割P : = { A 1 , ⋯ , A k } \mathcal{P} := \left\{ A_{1} , \cdots , A_{k} \right\} P := { A 1 , ⋯ , A k } およびω ∈ A i \omega \in A_{i} ω ∈ A i に対して、h P : Ω → R h_{\mathcal{P}} : \Omega \to \mathbb{R} h P : Ω → R を次のように定義しよう。
h P ( ω ) = { ν ( A i ) μ ( A i ) , μ ( A i ) > 0 0 , otherwise
h_{\mathcal{P}} ( \omega ) = \begin{cases} \displaystyle {{\nu (A_{i} ) } \over {\mu (A_{i} ) }} &, \mu ( A_{i} ) > 0
\\ 0 &, \text{otherwise} \end{cases}
h P ( ω ) = ⎩ ⎨ ⎧ μ ( A i ) ν ( A i ) 0 , μ ( A i ) > 0 , otherwise
A i A_{i} A i が決まった場合、定義により、ω ∈ A i \omega \in A_{i} ω ∈ A i がどのようになってもA i A_{i} A i では定数関数h P ( ω ) = c i h_{\mathcal{P}} ( \omega ) = c_{i} h P ( ω ) = c i として扱える。これにより、
∫ A i h P d μ = ∫ A i ν ( A i ) μ ( A i ) d μ = ν ( A i ) 1 μ ( A i ) ∫ A i d μ = ν ( A i ) 1 μ ( A i ) μ ( A i ) = ν ( A i )
\begin{align*}
\int_{A_{i}} h_{\mathcal{P}} d \mu =& \int_{A_{i}} {{\nu (A_{i} ) } \over {\mu (A_{i} ) }} d \mu
\\ =& \nu (A_{i} ) {{1 } \over {\mu (A_{i} ) }} \int_{A_{i}} d \mu
\\ =& \nu (A_{i} ) {{1 } \over {\mu (A_{i} ) }} \mu ( A_{i} )
\\ =& \nu (A_{i} )
\end{align*}
∫ A i h P d μ = = = = ∫ A i μ ( A i ) ν ( A i ) d μ ν ( A i ) μ ( A i ) 1 ∫ A i d μ ν ( A i ) μ ( A i ) 1 μ ( A i ) ν ( A i )
が計算される。次のような補助定理を証明しよう。
Part 1-1. Ω \Omega Ω の全てのP \mathcal{P} P および全てのω ∈ Ω \omega \in \Omega ω ∈ Ω に対し、0 ≤ h P ≤ 1 0 \le h_{\mathcal{P}} \le 1 0 ≤ h P ≤ 1 全てのF ∈ F F \in \mathcal{F} F ∈ F に対して0 ≤ ν ( F ) ≤ μ ( F ) 0 \le \nu (F) \le \mu (F) 0 ≤ ν ( F ) ≤ μ ( F ) を満たすので、
0 ≤ h P = ν ( F ) μ ( F ) ≤ 1 \displaystyle 0 \le h_{\mathcal{P}} = {{\nu (F)} \over {\mu (F)}} \le 1 0 ≤ h P = μ ( F ) ν ( F ) ≤ 1 Part 1-2. A = ⨆ j ∈ J A j ⟹ ν ( A ) = ∫ A h P d μ A = \bigsqcup_{j \in J} A_{j} \implies \nu (A) = \int_{A} h_{\mathcal{P}} d \mu A = j ∈ J ⨆ A j ⟹ ν ( A ) = ∫ A h P d μ
⨆ \bigsqcup ⨆ は分離合併集合 で、J ⊂ { 1 , ⋯ , k } J \subset \left\{ 1 , \cdots, k \right\} J ⊂ { 1 , ⋯ , k } はインデックスの集合である。測度の性質により、
ν ( A ) = ∑ j ∈ J ν ( A j ) = ∑ j ∈ J ∫ A j h P d μ = ∫ A h P d μ
\begin{align*}
\nu (A) =& \sum_{j \in J} \nu ( A_{j} )
\\ =& \sum_{j \in J} \int_{A_{j}} h_{\mathcal{P}} d \mu
\\ =& \int_{A} h_{\mathcal{P}} d \mu
\end{align*}
ν ( A ) = = = j ∈ J ∑ ν ( A j ) j ∈ J ∑ ∫ A j h P d μ ∫ A h P d μ
一方で、σ-フィールドの定義よりΩ ∈ F \Omega \in \mathcal{F} Ω ∈ F なので、自然とν ( Ω ) = ∫ Ω h P d μ \displaystyle \nu ( \Omega ) = \int_{ \Omega } h_{\mathcal{P}} d \mu ν ( Ω ) = ∫ Ω h P d μ が成立する。Part 1-3. Part 1-3-1. 全てのA ∈ P 1 A \in \mathcal{P}_{1} A ∈ P 1 に対して∫ A h 1 d μ = ∫ A h 2 d μ \displaystyle \int_{A} h_{1} d \mu = \int_{A} h_{2} d \mu ∫ A h 1 d μ = ∫ A h 2 d μ である。 P 2 \mathcal{P}_{2} P 2 をP 1 \mathcal{P}_{1} P 1 の細分 とし、便宜上h n : = h P n h_{n} := h_{\mathcal{P}_{n}} h n := h P n と表すことにする。細分の定義により、全てのA ∈ P 1 A \in \mathcal{P}_{1} A ∈ P 1 に対してA = ⨆ j ∈ J B j \displaystyle A = \bigsqcup_{j \in J} B_{j} A = j ∈ J ⨆ B j を満たすB j ∈ P 2 B_{j} \in \mathcal{P}_{2} B j ∈ P 2 が存在する。したがって、
∫ A h 1 d μ = ν ( A ) = ∑ j ∈ J ν ( B j ) = ∑ j ∈ J ∫ B j h 2 d μ = ∫ A h 2 d μ
\begin{align*}
\int_{A} h_{1} d \mu =& \nu (A)
\\ =& \sum_{j \in J} \nu ( B_{j} )
\\ =& \sum_{j \in J} \int_{B_{j}} h_{2} d \mu
\\ =& \int_{A} h_{2} d \mu
\end{align*}
∫ A h 1 d μ = = = = ν ( A ) j ∈ J ∑ ν ( B j ) j ∈ J ∑ ∫ B j h 2 d μ ∫ A h 2 d μ Part 1-3-2. 全てのA ∈ P 1 A \in \mathcal{P}_{1} A ∈ P 1 に対して∫ A h 1 h 2 d μ = ∫ A h 1 2 d μ \displaystyle \int_{A} h_{1} h_{2} d \mu = \int_{A} h_{1}^{2} d \mu ∫ A h 1 h 2 d μ = ∫ A h 1 2 d μ である。
∫ A h 1 h 2 d μ = ν ( A ) μ ( A ) ∫ A h 2 d μ = ν ( A ) μ ( A ) ν ( A ) = ∫ A [ ν ( A ) μ ( A ) ] 2 d μ = ∫ A h 1 2 d μ \begin{align*}
\int_{A} h_{1} h_{2} d \mu =& {{\nu (A ) } \over {\mu (A ) }} \int_{A} h_{2} d \mu
\\ =& {{\nu (A ) } \over {\mu (A ) }} \nu (A )
\\ =& \int_{A} \left[ {{\nu (A ) } \over {\mu (A ) }} \right]^2 d \mu
\\ =& \int_{A} h_{1}^{2} d \mu
\end{align*}
∫ A h 1 h 2 d μ = = = = μ ( A ) ν ( A ) ∫ A h 2 d μ μ ( A ) ν ( A ) ν ( A ) ∫ A [ μ ( A ) ν ( A ) ] 2 d μ ∫ A h 1 2 d μ Part 1-4. Part 1-4-1. ∫ A ( h 2 − h 1 ) 2 d μ = ∫ A [ h 2 2 − h 1 2 ] d μ \displaystyle \int_{A} ( h_{2} - h_{1} )^2 d \mu = \int_{A} \left[ h_{2}^{2} - h_{1}^{2} \right] d \mu ∫ A ( h 2 − h 1 ) 2 d μ = ∫ A [ h 2 2 − h 1 2 ] d μ Part 1-3-2により、全てのA ∈ P 1 A \in \mathcal{P}_{1} A ∈ P 1 に対して∫ A h 1 ( h 2 − h 1 ) d μ = 0 \displaystyle \int_{A} h_{1} ( h_{2} - h_{1} ) d \mu = 0 ∫ A h 1 ( h 2 − h 1 ) d μ = 0 が成り立ち、Part 1-2により、∫ Ω h 1 ( h 2 − h 1 ) d μ = 0 \displaystyle \int_{ \Omega } h_{1} ( h_{2} - h_{1} ) d \mu = 0 ∫ Ω h 1 ( h 2 − h 1 ) d μ = 0 も同様に成り立つ。それならば、
∫ A ( h 2 − h 1 ) 2 d μ = ∫ A ( h 2 2 − 2 h 2 h 1 + h 1 2 ) d μ = ∫ A [ h 2 2 − 2 h 1 ( h 2 − h 1 ) − h 1 2 ] d μ = ∫ A [ h 2 2 − h 1 2 ] d μ
\begin{align*}
\int_{A} ( h_{2} - h_{1} )^2 d \mu =& \int_{A} \left( h_{2}^{2} - 2 h_{2} h_{1} + h_{1}^{2} \right) d \mu
\\ =& \int_{A} \left[ h_{2}^{2} - 2 h_{1} (h_{2} - h_{1}) - h_{1}^{2} \right] d \mu
\\ =& \int_{A} \left[ h_{2}^{2} - h_{1}^{2} \right] d \mu
\end{align*}
∫ A ( h 2 − h 1 ) 2 d μ = = = ∫ A ( h 2 2 − 2 h 2 h 1 + h 1 2 ) d μ ∫ A [ h 2 2 − 2 h 1 ( h 2 − h 1 ) − h 1 2 ] d μ ∫ A [ h 2 2 − h 1 2 ] d μ Part 1-4-2. ∫ Ω h 1 2 d μ ≤ ∫ Ω h 2 2 d μ \displaystyle \int_{\Omega} h_{1}^{2} d \mu \le \int_{\Omega} h_{2}^{2} d \mu ∫ Ω h 1 2 d μ ≤ ∫ Ω h 2 2 d μ ∫ Ω h 2 2 d μ = ∫ Ω h 1 2 d μ + ∫ Ω ( h 2 − h 1 ) 2 d μ ≥ ∫ Ω h 1 2 d μ \begin{align*}
\int_{\Omega} h_{2}^{2} d \mu =& \int_{\Omega} h_{1}^{2} d \mu + \int_{\Omega} (h_{2} - h_{1})^{2} d \mu
\\ \ge& \int_{\Omega} h_{1}^{2} d \mu
\end{align*}
∫ Ω h 2 2 d μ = ≥ ∫ Ω h 1 2 d μ + ∫ Ω ( h 2 − h 1 ) 2 d μ ∫ Ω h 1 2 d μ Part 2. h : = lim n → ∞ h Q n \displaystyle h := \lim_{n \to \infty} h_{\mathcal{Q}_{n}} h := n → ∞ lim h Q n
Part 1-4-2で、P \mathcal{P} P の細分P ′ \mathcal{P} ' P ′ について∫ Ω h P 2 d μ ≤ ∫ Ω h P ′ 2 d μ \displaystyle \int_{\Omega} h_{\mathcal{P}}^{2} d \mu \le \int_{\Omega} h_{\mathcal{P} ' }^{2} d \mu ∫ Ω h P 2 d μ ≤ ∫ Ω h P ′ 2 d μ が成り立つことが確認された。また、Part 1-1で0 ≤ h P ≤ 1 0 \le h_{\mathcal{P}} \le 1 0 ≤ h P ≤ 1 であり、仮定ではμ ( Ω ) = 1 \mu ( \Omega ) = 1 μ ( Ω ) = 1 だったので、c : = sup ∫ Ω h P 2 d μ c := \sup \int_{\Omega} h_{\mathcal{P}}^{2} d \mu c := sup ∫ Ω h P 2 d μ は0 0 0 と1 1 1 の間に存在する。[ NOTE : 実際にはμ ( Ω ) ≠ 1 \mu ( \Omega ) \ne 1 μ ( Ω ) = 1 でも、μ ′ : = μ / μ ( Ω ) \mu ' := \mu / \mu ( \Omega) μ ′ := μ / μ ( Ω ) のように置き換えてもいい。] 与えられたn ∈ N n \in \mathbb{N} n ∈ N に対して、∫ Ω h P n 2 d μ > c − 1 4 n \displaystyle \int_{\Omega} h_{\mathcal{P}_{n}}^{2} d \mu > c - {{1} \over {4^{n}}} ∫ Ω h P n 2 d μ > c − 4 n 1 を満たす細分P n \mathcal{P}_{n} P n および{ P i } i = 1 n \left\{ \mathcal{P}_{i} \right\}_{i=1}^{n} { P i } i = 1 n の両方になる細分Q n \mathcal{Q}_{n} Q n を考える。それならば、当然Q n + 1 \mathcal{Q}_{n+1} Q n + 1 はQ n \mathcal{Q}_{n} Q n の細分であり、次の不等式を満たす。
c − 1 4 n ≤ ∫ Ω h P n 2 d μ ≤ ∫ Ω h Q n 2 d μ ≤ ∫ Ω h Q n + 1 2 d μ ≤ c
c - {{1} \over {4^{n}}} \le \int_{\Omega} h_{\mathcal{P}_{n}}^{2} d \mu \le \int_{\Omega} h_{\mathcal{Q}_{n}}^{2} d \mu \le \int_{\Omega} h_{\mathcal{Q}_{n+1}}^{2} d \mu \le c
c − 4 n 1 ≤ ∫ Ω h P n 2 d μ ≤ ∫ Ω h Q n 2 d μ ≤ ∫ Ω h Q n + 1 2 d μ ≤ c
Part 1-4-1により、二乗2 ^2 2 が括弧の中に入るので、
∫ Ω ( h Q n + 1 − h Q n ) 2 d μ = ∫ Ω ( h Q n + 1 2 − h Q n 2 ) d μ < 1 4 n
\int_{\Omega} \left( h_{\mathcal{Q}_{n+1}} - h_{\mathcal{Q}_{n}} \right)^{2} d \mu = \int_{\Omega} \left( h_{\mathcal{Q}_{n+1}}^{2} - h_{\mathcal{Q}_{n}}^{2} \right) d \mu < {{1} \over {4^{n}}}
∫ Ω ( h Q n + 1 − h Q n ) 2 d μ = ∫ Ω ( h Q n + 1 2 − h Q n 2 ) d μ < 4 n 1
コーシー・シュワルツの不等式 : f , g ∈ L 2 ( E ) f,g \in \mathcal{L}^{2} (E) f , g ∈ L 2 ( E ) の場合、f g ∈ L 1 ( E ) fg \in L^{1}(E) f g ∈ L 1 ( E ) であり、
∥ ∫ E f g ‾ d m ∥ ≤ ∥ f g ∥ 1 ≤ ∥ f ∥ 2 ∥ g ∥ 2
\left\| \int_{E} f \overline{g} dm \right\| \le \left\| f g \right\|_{1} \le \left\| f \right\|_{2} \left\| g \right\|_{2}
∫ E f g d m ≤ ∥ f g ∥ 1 ≤ ∥ f ∥ 2 ∥ g ∥ 2
コーシー・シュワルツの不等式で、f = ∣ h Q n + 1 − h Q n ∣ f = | h_{\mathcal{Q}_{n+1}} - h_{\mathcal{Q}_{n}} | f = ∣ h Q n + 1 − h Q n ∣ 、g = 1 g = 1 g = 1 とすると、全てのn ∈ N n \in \mathbb{N} n ∈ N に対して、
∫ Ω ∣ h Q n + 1 − h Q n ∣ d μ ≤ ∫ Ω ( h Q n + 1 − h Q n ) 2 d μ ∫ Ω 1 d μ = ∫ Ω ( h Q n + 1 2 − h Q n 2 ) d μ μ ( Ω ) < 1 2 n ⋅ 1
\begin{align*}
\int_{\Omega} \left| h_{\mathcal{Q}_{n+1}} - h_{\mathcal{Q}_{n}} \right| d \mu \le & \sqrt{ \int_{\Omega} \left( h_{\mathcal{Q}_{n+1}} - h_{\mathcal{Q}_{n}} \right)^{2} d \mu } \sqrt{ \int_{\Omega} 1 d \mu }
\\ =& \sqrt{\int_{\Omega} \left( h_{\mathcal{Q}_{n+1}}^{2} - h_{\mathcal{Q}_{n}}^{2} \right) d \mu} \sqrt{ \mu ( \Omega ) }
\\ <& {{1} \over {2^{n}}} \cdot 1
\end{align*}
∫ Ω ∣ h Q n + 1 − h Q n ∣ d μ ≤ = < ∫ Ω ( h Q n + 1 − h Q n ) 2 d μ ∫ Ω 1 d μ ∫ Ω ( h Q n + 1 2 − h Q n 2 ) d μ μ ( Ω ) 2 n 1 ⋅ 1
レヴィの定理 : ∑ k = 1 ∞ ∫ ∣ f k ∣ d m < ∞ \displaystyle \sum_{k=1}^{\infty} \int |f_{k}| dm < \infty k = 1 ∑ ∞ ∫ ∣ f k ∣ d m < ∞ ならば、∑ k = 1 ∞ f k ( x ) \displaystyle \sum_{k=1}^{\infty} f_{k} (x) k = 1 ∑ ∞ f k ( x ) はほぼ至る所 で収束し、
∫ ∑ k = 1 ∞ f k d m = ∑ k = 1 ∞ ∫ f k d m
\int \sum_{k=1}^{\infty} f_{k} dm = \sum_{k=1}^{\infty} \int f_{k} dm
∫ k = 1 ∑ ∞ f k d m = k = 1 ∑ ∞ ∫ f k d m
∑ n ∈ N ∫ Ω ∣ h Q n + 1 − h Q n ∣ d μ < ∞ \displaystyle \sum_{n \in \mathbb{N}} \int_{\Omega} \left| h_{\mathcal{Q}_{n+1}} - h_{\mathcal{Q}_{n}} \right| d \mu < \infty n ∈ N ∑ ∫ Ω ∣ h Q n + 1 − h Q n ∣ d μ < ∞ であるため、レヴィの定理により、
∑ n ∈ N ( h Q n + 1 − h Q n ) = lim n → ∞ h Q n − h Q 1
\sum_{n \in \mathbb{N}} \left( h_{\mathcal{Q}_{n+1}} - h_{\mathcal{Q}_{n}} \right) = \lim_{n \to \infty} h_{\mathcal{Q}_{n}} - h_{\mathcal{Q}_{1}}
n ∈ N ∑ ( h Q n + 1 − h Q n ) = n → ∞ lim h Q n − h Q 1
はμ \mu μ に対してほぼ至る所 で収束する。今、h h h を次のように定義しよう。
h : = h Q 1 + ∑ n ∈ N ( h Q n + 1 − h Q n ) = lim n → ∞ h Q n
h := h_{\mathcal{Q}_{1}} + \sum_{n \in \mathbb{N}} \left( h_{\mathcal{Q}_{n+1}} - h_{\mathcal{Q}_{n}} \right) = \lim_{n \to \infty} h_{\mathcal{Q}_{n}}
h := h Q 1 + n ∈ N ∑ ( h Q n + 1 − h Q n ) = n → ∞ lim h Q n
Part 3. ν ( F ) = ∫ F h d μ \displaystyle \nu (F) = \int_{F} h d \mu ν ( F ) = ∫ F h d μ
h h h の定義により、0 ≤ h ≤ 1 0 \le h \le 1 0 ≤ h ≤ 1 はF \mathcal{F} F -メジャラブルである。今、全てのF ∈ F F \in \mathcal{F} F ∈ F に対してν ( F ) = ∫ F h d μ \displaystyle \nu (F) = \int_{F} h d \mu ν ( F ) = ∫ F h d μ であることを示せば良い。F ∈ F F \in \mathcal{F} F ∈ F を一つ固定し、R n \mathcal{R}_{n} R n をQ n \mathcal{Q}_{n} Q n と{ F , F c } \left\{ F , F^{c} \right\} { F , F c } の共通の細分 パーティションとして定義する。すると、Part 1-2で示されたA = ⨆ j ∈ J A j ⟹ ν ( A ) = ∫ A h P d μ \displaystyle A = \bigsqcup_{j \in J} A_{j} \implies \nu (A) = \int_{A} h_{\mathcal{P}} d \mu A = j ∈ J ⨆ A j ⟹ ν ( A ) = ∫ A h P d μ により、全てのn ∈ N n \in \mathbb{N} n ∈ N に対して、
ν ( F ) = ∫ F h R n d μ = ∫ F ( h R n − h Q n ) d μ + ∫ F h Q n d μ
\begin{align*}
\nu (F) =& \int_{F} h_{ \mathcal{R}_{n} } d \mu
\\ =& \int_{F} ( h_{ \mathcal{R}_{n} } - h_{ \mathcal{Q}_{n} } )d \mu + \int_{F} h_{ \mathcal{Q}_{n} } d \mu
\end{align*}
ν ( F ) = = ∫ F h R n d μ ∫ F ( h R n − h Q n ) d μ + ∫ F h Q n d μ
が成り立つ。一方で、R n \mathcal{R}_{n} R n に対してPart 2と同様にコーシー・シュワルツの不等式を使用すると、∣ ∫ Ω h R n − h Q n d μ ∣ < 1 2 n \displaystyle \left| \int_{\Omega} h_{\mathcal{R}_{n}} - h_{\mathcal{Q}_{n}} d \mu \right| < {{1} \over {2^{n}}} ∫ Ω h R n − h Q n d μ < 2 n 1 を得ることができるので、
ν ( F ) = 0 + lim n → ∞ ∫ F h Q n d μ
\nu (F) =0 + \lim_{n \to \infty} \int_{F} h_{ \mathcal{Q}_{n} } d \mu
ν ( F ) = 0 + n → ∞ lim ∫ F h Q n d μ
支配収束定理 : 可測集合E ∈ M E \in \mathcal{M} E ∈ M およびg ∈ L 1 ( E ) g \in \mathcal{L}^{1} (E) g ∈ L 1 ( E ) に対して、可測関数 列{ f n } \left\{ f_{n} \right\} { f n } がE E E のほぼ至る所 で∣ f n ∣ ≤ g |f_{n}| \le g ∣ f n ∣ ≤ g を満たすとする。もしE E E のほぼ至る所でf = lim n → ∞ f n \displaystyle f = \lim_{n \to \infty} f_{n} f = n → ∞ lim f n が成立するならば、f ∈ L 1 ( E ) f \in \mathcal{L}^{1}(E) f ∈ L 1 ( E ) そして、
lim n → ∞ ∫ E f n ( x ) d m = ∫ E f d m
\lim_{ n \to \infty} \int_{E} f_{n} (x) dm = \int_{E} f dm
n → ∞ lim ∫ E f n ( x ) d m = ∫ E fd m
全てのn ∈ N n \in \mathbb{N} n ∈ N に対して0 ≤ h Q n ≤ 1 0 \le h_{\mathcal{Q}_{n}} \le 1 0 ≤ h Q n ≤ 1 であり、Part 2でh h h がh : = lim n → ∞ h Q n \displaystyle h := \lim_{n \to \infty} h_{\mathcal{Q}_{n}} h := n → ∞ lim h Q n として定義されたので、支配収束定理により、
ν ( F ) = lim n → ∞ ∫ F h Q n d μ = ∫ F h d μ
\begin{align*}
\nu (F) =& \lim_{n \to \infty} \int_{F} h_{ \mathcal{Q}_{n} } d \mu
\\ =& \int_{F} h d \mu
\end{align*}
ν ( F ) = = n → ∞ lim ∫ F h Q n d μ ∫ F h d μ
■
一方で、上記の証明のPart 1~2から次のような推論を得る。
推論 全てのn ∈ N n \in \mathbb{N} n ∈ N に対して、Q n + 1 \mathcal{Q}_{n+1} Q n + 1 がQ n \mathcal{Q}_{n} Q n の細分であれば、
lim n → ∞ h Q n = lim n → ∞ ν μ = d ν d μ
\lim_{n \to \infty} h_{\mathcal{Q}_{n}} = \lim_{n \to \infty} {{\nu} \over {\mu}} = {{d \nu } \over {d \mu }}
n → ∞ lim h Q n = n → ∞ lim μ ν = d μ d ν